مشکلات لگنی pelvic floor dysfunction  

امروزه مشکلات لگنی از جمله اختلالات دفعی و بی اختیاری ادرار و مدفوع یکی از معضلات انسانها و زندگی مدرن به شمار می آید .شرمندگی و عدم حظور در جامعه  می تواند باعث رکود فعالیت انسانها به علت مشکلات لگنی pelvic floor dysfunction   باشد .

این اختلالات یا ناشی از مشکلات آناتومیکال بوده مانند سایقه جراحی و اسیب این ناحیه و یا بدلیل فانکشن و عملکرد بد عضلات لگنی میباشد که بیشتر در بانوان دیده میشود …

علائمی مانند مشکلات ادراری ,عدم دفع کامل ادرار و یا مدفوع ,دستکاری و یا تنقیه آب جهت دفع بهتر , حظور مدت طولانی در دستشویی و یبوست طولانی مدت و موارد دیگر میتواند از علائم  اختلالات لگنی باشد .

پس‌خوراند زیستی یا بیوفیدبک (Biofeedback) شیوه‌ای تکمیل کننده و جایگزین برای دارو درمانی است که در آن می‌آموزیم عملکردهای بدن از جمله ضربان قلب را با کمک ذهن کنترل نماییم.

در بیوفیدبک به حسگرهای الکتریکی وصل می‌شوید که به شما کمک می‌کند اطلاعاتی درباره بدن خود را دریافت و اندازه گیری نمایید، حسگرهای بیوفیدبک به شما می‌آموزد که چگونه تغییرات ظریف و ماهرانه‌ای در بدن خود، مثلاً آرام کردن و یا انقباض برخی ماهیچه‌ها را بتدریج انجام دهید تا به آنچه می‌خواهید، برای مثال کاهش تنش، برسید.

دستگاه های مختلف بیو فیدبک جهت مشکلات مقعدی و ادراری در بازار موجود میباشد که از طریق پروب رکتال و یا واژینال قابل استفاده میباشند …

با توجه به هزینه بالای این دستگاه ها اغلب بیماران بصورت اجاره ای انان را در اختیار گرفته و با پروب های شخصی استفاده میکنند . پروب ها که بصورت واژینال و رکتال در بازار موجود بوده توسط فرد خریداری شده و توسط فیزیتراپیست و با کمک دستگاه به بیمار روشهای بیو فیدبک آموزش داده میشود .

بهبود وضعیت لگنی با این روش اغلب بعد از ۲۰ جلسه که در منزل و یا سر کار و یا هر محل دیگر انجام میگیرد بالا بوده و بیمار پس از مدتی شاهد بالارفتن کیفیت دفع ادرای و مدفوعی خود خواهد بود .

 

پروب رکتال

در برخی از بانوان استفاده از پروب رکتال امکان پذیر نبوده در این موارد میتوانند از پروب واژینال استفاده کنند . این پروب نیز دارای حسگر الکتریکی بوده و با توجه به بزرگ بوده قطر آن توانایی تشخیص تحریکات عضلات کف لگن را داشته و میتواند در درمان بیمار کمک کننده باشد .

 

۱- بیوفیدبک چیست ؟ (مشکلات لگنی pelvic floor dysfunction  )

بیوفیدبک روشی درمانی است که با استفاده از تجهیزات الکترونیکی یا الکترومکانیکی اطلاعات بدست آورده از منابع مختلف (عضله، مغز، پوست، …) را به شکل دقیق اندازه گیری و پردازش کرده و سپس توسط سیگنال های بینایی یا صوتی به بیمار فیدبک می دهد.

 

۲- چند نوع فیدبک وجود دارد ؟

Electromyographic biofeedback ، فعالیت الکتریکی تولید شده توسط انقباض عضلانی را با استفاده از الکترودهای سطحی اندازه گیری می کند. فیزیوتراپیست زمان های Hold, Rest و Sensitivity برای انقباض عضلانی مطلوب را تنظیم نموده و از بیمار می خواهد تا ضمن مشارکت فعال در درمان،گروه عضلانی هدف را مطابق با الگوی طراحی شده، منقبض نماید.

Electroencephalographic biofeedback ، فعالیت الکتریکی مغز (امواج مغزی) را منعکس می نماید و روشی سودمند در درمان افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب و … محسوب می شود.

Thermal biofeedback ، انواع مختلفی از سنسورهای حرارتی الکترونیکی، کامپیوتری یا کریستالی را جهت تشخیص تغییرات حرارتی اندام ها بکار می برد لذا در درمان بسیاری از اختلالات نظیر رینود، آرتریت، استرس، نوروپاتی های ناشی از دیابت سودمند است.

Skin Conductance Level/Galvanic Skin Resistance/ Electrodermal Response ، تمام این تجهیزات، فعالیت های فیزیولوژیک درون پوست را ثبت و اندازه گیری می کنند و در درمان استرس و سردردهای تنشی می تواند مؤثر باشد.

۳- EMG Biofeedback چه موارد کاربردی دارد ؟

بازآموزی عضله

کنترل پوسچر

آموزش تعادل

کنترل اسپاستیسیته

آرام سازی عضله

تقویت ایزومتریک و ایزوتونیک عضله

بی اختیاری ادرار

 

۴- موارد عدم کاربرد و احتیاطات EMG Biofeedback کدامند ؟

از آنجا که درمان باEMG  بیوفیدبک مستلزم انقباض عضلانی است، استفاده از این روش در شرایطی که حرکت یا انقباض عضله موجب تشدید علایم بیمار می شود، ممنوع است. توصیه شده درمان بیماران مبتلا به تشنج یا صرع نیز با دقت و تا حد امکان با استفاده از فیدبک صوتی انجام گردد.

 

۵- کارایی و سودمندی اثرات بالینی EMG Biofeedback تا چه حد به اثبات رسیده است ؟( مشکلات لگنی pelvic floor dysfunction )

این روش درمانی سالهاست که به عنوان روشی ایمن و آسان مورد استفاده ی فیزیوتراپیست ها قرار می گیرد. انتشار مقاله ها و گزارش های فراوان در مجلات معتبر و ارایه ی نتایج بدست آمده از آنها حاکی از سودمندی و اثرات مثبت این روش درمانی است. مشارکت فعال بیمار در درمان مهمترین مزیت این روش درمانی محسوب می شود.

 

۶- آیا منابع و مراجع معتبر درباره EMG Biofeedback سخنی به میان آورده اند ؟

قضاوت در این مورد را به شما واگذار می کنیم. پیشنهاد می کنیم سری به کتابهای گوناگون در زمینه الکتروتراپی بزنید.

۷- آیا استفاده از EMG Biofeedback عوارض جانبی نیز به همراه دارد ؟ ( مشکلات لگنی pelvic floor dysfunction )

کاربرد درست این روش، هیچ گونه عارضه ای در پی نخواهد داشت. به نظر می رسد تنها عارضه ای که در اثر انتخاب نادرست پارامترها اتفاق خواهد افتاد خستگی عضلانی و عدم دستیابی به پاسخ های مطلوب خواهد بود.